مدیریت امور پردیس های استان کردستان

به همت کانون های دینی قرآن و عترت، نماز و نیایش و حجاب و عفاف برگزار شد؛

نشست تخصصی تدبر در قرآن کریم

به گزارش واحد فرهنگی پردیس بنت الهدی صدر سنندج، اولین جلسه از سلسله نشست های تخصصی دوشنبه های قرآنی با عنوان " تدبر در قرآن کریم " به مناسبت ماه مبارک رمضان به همت کانون های قرآن و عترت، حجاب و عفاف و نماز و نیایش با همکاری نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فرهنگیان استان کردستان با مدرسی دکتر طباطبایی و حضور دانشجویان در تاریخ 23 فروردین ماه 1401 به صورت مجازی در بستر ادوب کانکت برگزار شد.

دکتر طباطبایی در ابتدا بیان داشت، تدبر، اصلی بی‌بدیل در تعامل و مواجهه‌ی انسان با گنجینه‌ی وحی و کلام‌الله مجید است. تدبر دارای تعریف و آثار مختلف و قابل توجهی است که هم در حوزه‌ی فکر و اندیشه و هم در مجال زندگی عملی انسان متدبر ظهور می‌کند. تدبر از امر آموزش و قرائت قرآن کریم جدا نیست و مرهون فراهم آمدن امور و شرایطی چند است. تدبیر در لغت به معنی بررسی عواقب و انجام امور، از ریشه‌ی «دبر» به معنای عقب و پشت در برابر «قبل» به معنای جلو بوده و یکی از کلمات هم‌خانواده‌ی آن، «تدبیر» است که به معنای انجام کار از روی فکر و اندیشه می‌باشد. «تدبر» در اصطلاح قرآنی، تأمل در آیه‌ای پس از آیه‌ی دیگر، یا تأمل در آن است و تنها راه فهم قرآن می‌باشد.

ایشان در ادامه به ارتباط تدبر با «قرائت قرآن» پرداختند: در چندین آیه از قرآن کریم از تدبر در قرآن سخن گفته شده است(نظیر نساء، 82؛ ص، 29؛ محمد، 23). با بررسی مجموع آیات مربوط به تدبر در قرآن، می‌توان گفت که اولویت، در تدبر در «قرآن» است و نه در «کتاب». این «قرآن» است که زنده است، اما «کتاب» چنین نیست و حرارت و حرکت ندارد. اوصاف روح، نور، بلاغ و بیان و... همه متعلق به قرآن است که خواندنی است و با گوش و قلب سروکار دارد نه «کتاب» که در اصل نقشی است بر کاغذ. آیه‌ی مشهور: «و إذا قریء القرآن فاستمعوا له وَ أنصتوا لعلکم ترحمون(الاعراف، 204)» بیانگر همین مطلب است که وقتی «قرآن» قرائت شد و استماع گردید و این استماع همراه با «انصات» که زمینه‌ی تدبر است بود، آنگاه «لعلکم ترحمون» را به دنبال دارد.قلب انسان ظرف و ابزار تدبر در قرآن: قلب انسان ظرف و ابزار تدبر در قرآن است. با دقت در آیاتی که کلمه‌ی «دبر» در آنها به کار رفته است، در می‌یابیم تدبر پدیده‌ی تازه و جدایی نیست که ما بخواهیم مستقلاً در ‌پی کسب آن باشیم، بلکه اگر قرآن داخل قلب انسان که ستاد فرماندهی بدن اوست شود تدبر نیز خود به ‌خود از اعماق قلب او خواهد جوشید: «أفلا یتدبرون القرآن أم علی قلوب أقفالها»(محمد، 24) آری، قلب جایگاه و محل تدبر است و آنچه اهمیت دارد، قرار دادن قرآن در قلب است و این مسأله رابطه‌ی کاملاً مستقیم و تنگاتنگ با نحوه‌ی آموزش قرآن دارد. یعنی آموزش باید به گونه‌ای باشد که قرآن مستقیماً وارد «قلب» قرآن‌آموز و نه فقط «مغز» او گردد. همچنین با دقت در سیاق آیات مربوط به تدبر در می‌یابیم که «تدبر» چیزی غیر از «تذکر» نیست؛ تدبر و تذکر، دو بیان از یک حقیقت‌اند.